RFID ARXİV FONDLARINDA VƏ KİTABXANALARDA

Kitabxanalar və arxiv fondları üçün uçot sisteminin avtomatlaşdırılması  problemi çox aktualdır. Həqiqətən, oxuculara   kitabları  və digər  materialları  operativ tapıb vermək məlumatın əl ilə emalı zamanı praktiki olaraq çətindir və bu problemin nəticəsi kimi oxuculara göstərilən xidmətin kifayət qədər aşağı olmasıdır və inventarizasiyanın ləngiməsidir.

Kitabxana və arxiv fondlarının uçot sisteminin təkmilləşdirilməsi üçün RFID – radiotezlikli identifikasiya texnologiyasını istifadə etməyi təklif edirik. Bütün materiallar hər bir ayrı sənədin və ya kitabın identifikasiyasına cavab verən RFID-nişanları ilə markalanır. Nişanın mobil və ya stasionar oxuyucu vasitəsilə 2-5 metr məsafədən oxunması mümkün olduğuna görə bütün məlumat dərhal kompüterə ümumi bazaya ötürülə bilir.

Belə markirovka imkan verir:

- inventarizasiyanı (sayım və qeydiyyatı) sürətləndirməyə;
- konkret cildi (nüsxəni) tapmaq üçün sərf olunan vaxtı azaltmağa;
- verilən və qəbul edilən ədəbiyyatın uçotunu avtomatlaşdırmağa;
- sənədləri saxtalaşdırma və oğurluqdan qorumağa.

Inventarizasiya
RFID texnologiyasından istifadə kitabı rəfdən çıxarmağa ehtiyacı aradan qaldırır. Sadəcə skaneri rəfin yaxınlığından keçirmək kifayətdir — o, etiketlərdəki bütün məlumatı oxuyur və avtomatik olaraq verilənlər bazasına ötürür. Bu texnologiya barkodlaşdırmadan xeyli daha effektivdir. RFID sayəsində bir işçi cəmi 1 saat ərzində 10 000 cildi yoxlaya bilər. Yüksək keyfiyyət etibarlılığı təmin edir: bütün kitablar və sənədlər rəfdəki yerlərindən asılı olmayaraq səhvsiz identifikasiya olunur.

Axtarış
RFID texnologiyası ilə axtarış prosesi xeyli sadələşib. Əvvəllər kitabı rəfdən götürüb adına baxmaq, lazım deyilsə, geri qoymaq və bu prosesi təkrar etmək lazım idi. İndi isə sadəcə skaneri rəflər boyunca gəzdirmək kifayətdir — axtarılan kitab siqnal sahəsinə düşən kimi sistem xəbərdarlıq siqnalı verir.

Uçot və materialların verilməsinin avtomatlaşdırılması
Kitabxana və arxivlərin xüsusi terminallarla təchiz edilməsi materialların qəbulu və verilməsi prosesini daha asan və sürətli edir. Ziyarətçi lazım olan ədəbiyyatı seçdikdən sonra onu terminalın üzərinə qoyur, terminal bütün etiketləri oxuyur və kitabın məlumatlarını parolla qorunan oxucu kartına yazır. Eyni zamanda kitabdan oğurluğa qarşı qoruma sistemi deaktiv edilir. Ədəbiyyat qaytarılarkən ziyarətçi eyni addımları təkrar edir, terminal qaytarılmanı qeyd edir və oğurluğa qarşı funksiyanı yenidən aktivləşdirir. Bu prosesin avtomatlaşdırılması insan faktorundan qaynaqlanan səhvləri xeyli azaldır, əməkdaşların iş yükünü yüngülləşdirir, xidmətin sürətini artırır və növbələri qısaldır.

Oğurluqdan qorunma
Kitabxanaların, arxivlərin, anbarların və müxtəlif zalların çıxışlarında oğurluğa qarşı xüsusi qapılar (detektorlar) quraşdırılıb. Sistem dərhal ədəbiyyatın çıxarılması üçün icazənin olub-olmadığını yoxlayır. Əgər qoruma deaktiv edilməyibsə, işıq və səs siqnalı işə düşür. Sistem hər bir cildin yerini avtomatik və dərhal yenilədiyindən, yanlış siqnallar minimuma endirilir.

RFID texnologiyalarının tətbiqinin iqtisadi səmərəliliyi aydındır:
Müştəri sayının artması – Xidmət prosesinin sürətlənməsi növbələri azaldır və bu da daha çox ziyarətçi cəlb edir;

Inventarizasiya üçün sərf olunan vaxtın azalması – İşçilər iş günü ərzində daha çox iş görə bilirlər;

Oğurluqların azalması – Etibarlı qoruma sistemi materialların icazəsiz çıxarılmasının qarşısını alır.